W ostatnich latach obserwujemy zakrojone na szeroką skalę działania w zakresie rozbudowy polskiej sieci drogowej i kolejowej. Ten proces z jednej strony znacząco przyczynia się do rozwoju gospodarczego kraju, z drugiej jednak oznacza poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Budując kilometry autostrad i dróg ekspresowych ludzie stwarzają sobie nowe możliwości szybkiego i sprawnego przemieszczania się, przy jednoczesnym ograniczaniu tych możliwości zwierzętom. Rozbudowa infrastruktury nierzadko wiąże się bowiem z koniecznością przerwania ciągłości fauny i przecinania korytarzy ekologicznych. Sporym wyzwaniem dla projektantów, inwestorów i wykonawców stało się więc łączenie działań mających na celu poprawę jakości i warunków podróżowania z ochroną środowiska.

Przepusty, choć bardzo często w ogóle niezauważane przez uczestników ruchu drogowego, stanowią najliczniejszą grupę wśród obiektów mostowych. Jak podkreślają eksperci z dziedziny budownictwa, ich znaczenie dla właściwego funkcjonowania infrastruktury komunikacyjnej jest ogromne. Zdaniem prof. Uniwersytetu Zielonogórskiego prof. UZ dr. hab. inż. Adama Wysokowskiego, pomysłodawcy żmigrodzkich spotkań naukowych, awaria przepustu ma takie samo znaczenie dla użytkowników, jak awaria obiektu mostowego, gdyż i jedna, i druga skutkuje zamknięciem drogi kołowej lub kolejowej dla komunikacji.
W potocznym wyobrażeniu przepust to prosta rura do odprowadzania wody. I tak też, jeszcze stosunkowo niedawno, definiowano tego rodzaju budowle - jako obiekty służące do przeprowadzania cieków z jednej strony nasypu na drugą. Dziś mają one o wiele więcej zastosowań. Wykorzystywane są zatem jako przejścia dla pieszych, przejścia gospodarcze, przepusty techniczne i wreszcie - w związku ze stale rosnącymi wymaganiami ekologicznymi - jako przejścia dla zwierząt skutecznie minimalizujące wspomniany już negatywny wpływ inwestycji drogowych na dziką faunę. Odpowiednio zaprojektowane, wybudowane przy użyciu trwałych materiałów i z zastosowaniem nowoczesnych technologii, a także - co równie ważne - właściwie utrzymywane przepusty mogą przyczynić się do ochrony walorów przyrodniczych, zachowania panującej na danym terenie bioróżnorodności oraz rozwoju populacji wielu gatunków zwierząt, również tych o wysokich wymaganiach przestrzennych (np. wilk, ryś, żubr, łoś).
Konstrukcjom tym, mimo istotnej roli, jaką mają do spełnienia, nie poświęca się należytej uwagi. Przepusty - młodsi, mniejsi, a przez to słabsi bracia mostów - jako budowle mało spektakularne, o raczej niewielkich gabarytach, nie budzą szerszego zainteresowania społecznego. Wynikiem takiego podejścia jest wciąż wyraźna luka informacyjna w tym zakresie - choć w ostatnim czasie pojawia się coraz więcej publikacji na temat przepustów, to jednak w dalszym ciągu uwaga ekspertów z dziedziny infrastruktury komunikacyjnej skupia się na innych jej elementach. Tę lukę stara się wypełnić „Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne". W 2013 r. ukazało się pierwsze wydawnictwo pt. Przepusty w infrastrukturze komunikacyjnej pod redakcją prof. Adama Wysokowskiego, w którym poruszone zostały najważniejsze zagadnienia dotyczące projektowania, budowy, utrzymania i konserwacji przepustów oraz aktów prawnych regulujących te kwestie.

Przepusty i przejścia dla zwierząt w infrastrukturze komunikacyjnej
Wydanie: pierwsze
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne, 2013
Oprawa miękka, s. 256
ISBN 978-83-938649-0-4

Cena: 99 zł + koszty wysyłki

 

Zamów -  redakcja@nbi.com.pl