Inwestycje kolejowe nabierają tempa. Ubiegły rok był rekordowy, bo otwarto w nim 21 dworców kolejowych, ze wszystkich 44 udostępnionych podróżnym do tej pory w ramach PID 2016-2023.

- Inwestycje dworcowe PKP S.A. w 2021 r. to jeden z elementów wielkiej modernizacji polskiej kolei. Mieszkańcy 21 miejscowości zyskali dzięki temu w ostatnim roku dostęp do bezpiecznej i komfortowej infrastruktury kolejowej. Mam nadzieję, że nowoczesne budynki dworców staną się wizytówkami wszystkich tych miast, miasteczek i wsi oraz ułatwią pasażerom podróżowanie koleją. Wszystko to dzięki Programowi Inwestycji Dworcowych, w ramach którego polski rząd przeznaczy do 2023 r. prawie 2 mld zł na modernizację blisko 200 dworców – mówi Andrzej Bittel, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury.

Liczba otwartych dworców w 2021 roku to nowy rekord, bo dotychczas w ciągu jednego roku w ramach Programu udało się otworzyć najwięcej dziewięć dworców kolejowych. Wśród tych udostępnionych w 2021 roku są obiekty po przebudowie oraz wybudowane od podstaw w formule Innowacyjnych Dworców Systemowych. PKP udostępniły podróżnym zarówno budynki duże, jak i najmniejszy dworzec w całym projekcie.

- Program Inwestycji Dworcowych to najważniejszy realizowany przez nas projekt, który ma zapewnić podróżnym w dużych miastach i mniejszych miejscowościach komfortowe dworce. Zmieniające się dworce – i te zabytkowe, odrestaurowane z dużą pieczołowitością, i te nowoczesne, budowane od podstaw – są symbolem zmian, jakie w ostatnich latach zachodzą na polskiej kolei. Zmiany te są konieczne, bo m.in. w związku z wyzwaniami klimatycznymi znaczenie transportu kolejowego w najbliższych latach z pewnością będzie rosło – mówi Krzysztof Mamiński, prezes zarządu PKP S.A.

- W 2021 roku podróżni zyskali 21 komfortowych, nowoczesnych, dostępnych i bezpiecznych dworców o wysokiej estetyce. W 2022 roku planujemy udostępnić ich jeszcze więcej, a także rozpocząć prace budowlane na tak istotnych dworcach jak Olsztyn Główny, Częstochowa, Kielce czy Rzeszów Główny. Myślę, że obecny rok będzie przełomowy z bardzo wielu powodów i podróżni w wielu miejscach w Polsce zobaczą na własne oczy rezultaty prowadzonych przez nas inwestycji – mówi Ireneusz Maślany, członek zarządu PKP S.A.

Potwierdzają to liczby, bo poza zakończonymi już inwestycjami, aż 53 proc. z nich jest na etapie budowlanym, 30 proc. projektowym a zaledwie 17 proc. na etapie przygotowania.

21 unikatowych dworców

Dworce, które udostępniono podróżnym w 2021 roku, znacznie różniły się od siebie, choć wszystkie przebudowano w zgodzie ze współczesnymi standardami. Wśród nich znalazły się duże obiekty, takie jak dworce w Skarżysku-Kamiennej, Wałbrzychu (Dworzec Główny) czy w Tczewie, ale również najmniejszy historyczny dworzec w całym PID 2016-2023, czyli Jabłoń Kościelna, a także pierwszy z małych typowych IDS-ów znajdujący się w Biadolinach Szlacheckich. Zmodernizowane dworce różnią się także wyglądem. Wśród obiektów historycznych szczególną uwagę zwracają nawiązujący do architektury górskiej dworzec w Szklarskiej Porębie Górnej, ceglany i monumentalny Wałbrzych Główny czy neogotycki dworzec w Pszczółkach. Ciekawą powojenną i modernistyczną architekturą wyróżnia się również dworzec w Tczewie, udostępniony podróżnym latem ubiegłego roku. W 2021 roku przybyło również dworców zgodnych z najnowszymi trendami w architekturze, czyli Innowacyjnych Dworców Systemowych.

Siedem supernowoczesnych

Te wznoszone od podstaw dworce kolejowe są budowane według autorskiej koncepcji PKP S.A. - mają być nowoczesne, komfortowe, dostępne i proekologiczne. O tym, że takie właśnie są, mogą się przekonać się od ubiegłego roku mieszkańcy kolejnych siedmiu miejscowości, w których je otwarto. Najciekawszą realizacją ubiegłego roku był IDS w Pomiechówku, zaprojektowany przez architektów będących pracownikami PKP S.A. Posiada on minimalistyczną bryłę z elewacją wykonaną z szarej cegły, szkła oraz dominantą w postaci wieży z wielkoformatowym i podświetlanym zegarem. Jego cechą charakterystyczną jest nietypowy kształt zadaszenia, pod którym ukryto przestrzenie obsługi podróżnych oraz komercyjne. Na dworcu znajduje się również osobna poczekalnia dla rodziców z dziećmi, gdzie dla najmłodszych przygotowano zaprojektowane specjalnie według wskazań PKP S.A. zabawki, w tym kokpit sterowniczy lokomotywy. Pozostałe sześć otwartych w tym roku IDS-ów to dworce typowe. Pięć z nich to IDS-y typu B (większe) – mieszczące pod zadaszeniem przestrzeń obsługi podróżnych oraz niewielką przestrzeń komercyjną. Należą do nich dworce: Janikowo, Biskupice Wielkopolskie, Pobiedziska Letnisko, Czarna Tarnowska oraz Sterkowiec. Ostatni, IDS typu A, powstał w Biadolinach Szlacheckich. O tym, że Innowacyjne Dworce Systemowe cieszą się uznaniem świadczy przyznana w 2021 roku dworcowi w Oświęcimiu nagroda w konkursie architektonicznym im. Stanisława Witkiewicza w kategorii architektura użyteczności publicznej. Dworzec został w nim doceniony za kreatywność w podejściu do architektury przestrzeni publicznej, wysokie standardy funkcjonalne i estetyczne z poszanowaniem dla historii miejsca.

Łączny koszt wszystkich inwestycji zakończonych w 2021 roku wyniósł przeszło 250 mln zł brutto. Najwięcej kosztowała przebudowa dworców Skarżysko-Kamienna – 33,7 mln zł brutto, Wałbrzych Główny – 33,5 mln zł i Szklarska Poręba Górna – 23,36 mln zł.

Źródło: tekst PKP S.A., www.pkp.pl